गँबलर : भाग २८

रुपालीचा पाणउतारा केल्यानंतर जयेश रात्री उशिराच घरी पोहचला. घरी येताच स्नान वगैरे आवरून, त्याने रुपालीने दिलेले पाकीट उघडले. आतल्या पाचशेच्या करकरीत नोटा त्याने उत्सुकतेने मोजल्या.

"बारा हजार रुपये.." जयेश नवलाने स्वतःशीच पुटपुटला.

नोटा पुन्हा त्याच पाकिटात सरकवत त्याने भिंतीला पाठ टेकली आणि काही क्षण विचार करू लागला.

आजवर कधीच त्याने आपल्या आयुष्याकडे गांभीर्याने पाहीलं नव्हते वा भविष्यासाठी कधीही विचारपूर्वक निर्णय घेतले नव्हते. मुंबईतून भिवंडीला गेला तेव्हा नाही, वा तिथं मोकाट आयुष्य उपभोगलं तेव्हासुद्धा नाही, वा पाच-सहा वर्षांनी भिवंडीहून पुन्हा मुंबईला आला, इथं राहू लागला तेव्हादेखील नाहीच.

अविचारात खेळल्या गेलेल्या जुगाराने अक्षरशः त्याचं संपूर्ण आयुष्य उध्वस्त केलं होतं. जवळजवळ जीव जाताजाता राहीला होता. कोणती गोष्ट कशी करावी..?, कधी करावी..?, करावी तरी का...? यावर मेंदूचा योग्य सल्ला न घेतल्यामुळेच ही परिस्थिती ओढवली होती. त्यामुळेच आता जर आयुष्याला पुन्हा पूर्वपदावर आणायचं असेल तर प्रत्येक गोष्टीचा, प्रत्येक कृतीचा बारकाईने विचार व्हायला हवा होता.

फक्त काहीवेळ जयेश यावर विचार करू लागला आणि हळूहळू त्याच्या ध्यानात येऊ लागलं की, नियती त्याला तिच्या हुकुमानुसार आजवर वागवत आली होती. एक गेले की एक संकट, त्यातून निघणारे सारे मार्ग.. मुंबई.. शिर्के गँग.. भिवंडी.. तिथले मित्र.. तिथले जुगार आणि असंख्य कांड.. तिथून पुन्हा मुंबई.. पुन्हा जुगार.. आणि यावेळी दाखवलेला पुरुष वैश्या बनण्याचा मार्ग..? हा सुद्धा नियतीनेच तर त्याच्यावर लादला होता.

आयुष्य संपवायला निघालेल्या जयेशला नेमका त्याचवेळी तो फोन यायचा होता का..? खरंच विचार करण्यासारखंच सारं गूढ वाटत होतं. म्हणूनच बरंच डोकं खाजवल्यावर जयेश थोडा सावध झाला होता. आता जरी तो मार्ग पत्करला असला, तरी यापुढे कोणत्याही कृतीबाबत जयेश पूर्ण विचारांतीच निर्णय घेणार होता. खड्ड्यातून पूर्णपणे बाहेर येईपर्येंत तरी आता निवडलेला मार्ग सोडून देणे, उचीत झाले नसते. त्यामुळेच आणखी काही काळ तरी आयुष्य अश्या पद्धतीने जगणे निकराचे होते.

वैश्या... कुणाला फसवून या व्यवसायात आणले जाते, कुणाची अजाणतेपणीच विक्री केली जाते. स्वतःहून या व्यवसायात उतरणाऱ्यांची संख्या नगण्यचं.. पण त्यामागे तरी त्यांची स्वतःची इच्छा कुठे असते..? कुणाची गरिबी आडवी येते, कुणाची नातीगोती.. कुणी भुकेसाठी या दलदलीत शिरते, तर कुणी सुरक्षिततेसाठी... समाजात एकट्या पडलेल्या आणि चारही बाजूने पिचलेल्या स्त्रीची मानसिक अवस्था कुणी ध्यानात घेते का..? असतात पण त्यामागे मोठा स्वार्थ दडलेला असतो, हे विसरता कामा नये. कधी.. कुठल्या रात्री.. अनामिक संकट कोणत्या रूपाने दाराबाहेर हजर होईल, काही सांगता यायचं नाही. त्यातूनही खंबीर राहणाऱ्या पुष्कळच.. परंतु साऱ्याच काही नशीबवान तर नसतात ना.. नियती त्यांना त्या वाटेला जाण्यास भाग पाडतेच की... तरी त्या आपापल्या हिशोबात राहून आपलं जीवन व्यतीत करत आहेत. भलंबूरं त्यांचं त्यांना ठाऊक आहे.. चोरीमारी नाही, जबरदस्ती नाही.. मग त्यांना उगाच नावं ठेवण्यात काय अर्थ आहे..

जर रस्त्यावर फिरणाऱ्या एखाद्या असहाय्य व्यक्तीला माणुसकी म्हणून तुम्ही दोन वेळचं जेवण आणि सुरक्षितता प्रदान करू शकत नाही, तर चांगला असो वा वाईट पण मुळात कुणाच्याही व्यवसायावर बोट ठेवण्याचा तुम्हांला नैतिक अधिकार नाही. अहो, मतप्रदर्शनाच्या त्या पातळीवर तुम्ही अजून पोहचलाच नाहीत..

जयेश आपल्या नव्या धंद्यात मनापासून गुंतला नसला, तरी त्यात तो शंभर टक्के प्रामाणिक होता. आठवड्यातून दोनदा कुणा अनोळखी बायांची गरज भागवताना, त्याने आपली व्यवसायिकता अजिबात बाजूला सारली नव्हती. त्याच्या सहवासात येणारी स्त्री त्याच्या पुनर्भेटीसाठी झुरत राहायची. परंतू हा धंदा करण्यामागे शारीरिक खाज नसून पैश्यांची तंगी मिटवणे, हा एकमात्र उद्देश जयेशचा होता. त्यामुळे त्याने कोणत्याही बाईला आपल्या खाजगी पातळीपर्येंत पोहचू दिलं नव्हतं. सलोखा नावाची चीज त्याने मनाला स्पर्शू दिली नव्हती.. तासदोनतासांची गरज भागली, की तुझा रस्ता वेगळा माझा रस्ता वेगळा...

भिवंडीत आपण पैश्यांची किती नासाडी केली, याचे आकलन आता होत होते. त्यामुळेच आता येणाऱ्या प्रत्येक पैश्याचा चोख हिशोब ठेवत, जयेशने एकेका कर्जदारासाठी आपले गणित आखले होते. कोणत्या कंपनीचा हप्ता किती तारखेला असेल, त्यानुसार परतफेडीची योजना आखली होती. नव्या कामातून एका भेटीमागे दहा-पंधरा हजार हमखास सुटत होते. म्हणूनच कर्ज पुरवणाऱ्या कंपन्यांचे हप्ते तोंडावर आले, तेव्हा जयेशकडे पुरेसे पैसे शिल्लक होते.

साऱ्याच उच्चवर्गातल्या स्त्रिया सहवासात येत असल्याने त्या भेटीत पैसा कधीही प्राथमिकता असा नव्हता. तरूणी उत्साहाच्या भरात येत असत तर लग्न झालेल्या स्त्रिया इच्छापूर्तीसाठी येत असत. ही आपापली गरज होती आणि ती भागवण्यासाठी योग्य रक्कम मोजने म्हणजे एकप्रकारे आवडीच्या वस्तूंची शॉपिंग करण्यासारखाच हा व्यवहार होता. उलट कधी एखादी मिडलएज्ड स्त्री ठरलेल्या रकमेहून अधिकच्या टिपचादेखील वर्षाव करत असे, हा तिच्या श्रीमंतीचा दिखावा नसून तिच्या तृप्त मनाची पावती असे. जयेशप्रति तिच्या नजरेत आदर असे, कृतज्ञता असे.

माणूस कधीही अत्यंत गरजेच्या आणि हव्याहव्याश्या वाटणाऱ्या वस्तू खरेदी करताना भाव कमीजास्त करत नाही. उलट दोन पैसे ज्यादा देऊन त्यातलं सर्वात उत्तम असं निवडण्याकडे त्याचा कल असतो. मग या व्यवसायातल्या ग्राहक स्त्रिया अगदीच चोखंदळ असल्या आणि उत्तम जोडीदाराला अधिक टीप देत असल्या, तर त्यात नवल ते काय..?

*******

आयुष्यात रोज नवेनवे अनुभव घेणारा जयेश हळूहळू परिपक्व होऊ लागला होता, वा असं म्हणता येईल की मुंबईतली संपर्कात येणारी निरनिराळ्या तर्हेची माणसं त्याला निरनिराळे अनुभव शिकवत होती. रिकाम्या दिवशी जयेश उगाच लोकल ट्रेनच्या चकरा मारायचा, कधी कोणत्याही क्रमांकाची बस पकडून दूरपर्येंत जाऊन पुन्हा त्याच बसने घरी परतायचा. कधी नाक्यावरच्या पानटपरीवर जाऊन वेळ घालवायचा, तर कधी एखाद्या सलूनबाहेर बसून दुनियेच्या चहाड्या ऐकायचा. या सर्व उगाच केल्या जाणाऱ्या कृती नव्हत्या, खरंतर या सर्व मेंदूच्या सूचना होत्या.. ज्या की जयेश अंमलात आणू पाहत होता. रमीपासून स्वतःला दूर ठेवण्यात याच उठाठेवी कामी पडत होत्या. जरा कुठे सरळ होऊ पाहणाऱ्या आयुष्यात आता त्याला उलथापालथ अगदी नकोशी होती.. कोणत्याही परिस्थितीत त्याला आपलं डोकं कधीही रिकामं ठेवायचं नव्हतं..

पण तुम्ही कितीही प्रयत्न करा, एकदा का साडेसाती मागे लागली की मग माणसाचं काही खरं नाही. बऱ्याचदा हा अनुभव येतो, परिस्थिती कितीही सुधारण्याचा प्रयत्न केला तरी ती आणखीनच बिघडत जाते. अगोदरच आयुष्याचा खेळखंडोबा झालेलाच असतो, वर नव्यानं हाती घेतलेलं प्रत्येक कामसुद्धा बिघडत जातं.. जेव्हा दुर्दैव तुमच्यावर मेहरबानी दाखवत असतं, तेव्हा असंच होत असतं.. आयुष्यात प्रत्येकाला असे अनुभव येतच राहतात. परंतु त्या खडतर प्रसंगात तुम्हांला थोडं सबुरीने वागायचं असतं..

जयेशचं नशीब तर त्याच्यावर सुरुवातीपासूनच रुसलं होतं.. कुणास ठाऊक अजाणतेपणी त्याने काय घोडं मारलं होतं.. कधीकधी तर तो फार फार मेटाकुटीला यायचा.. पण नियतीचे घाव सोसण्यापलीकडे काय करता येण्याजोगं होतं..?

त्या दुपारी नव्या भेटीसाठी आलेला कंपनीचा मॅसेज पाहून जयेश जवळजवळ उडालाच होता. प्रस्तावच काहीसा अविश्वसनीय असा होता. त्या संपूर्ण रात्रीचे त्याला तीस हजार मिळणार होते. तसं पाहायला गेलं, तर कंपनीकडून येणाऱ्या प्रत्येक प्रस्तावाला होकार देणं आवश्यक नव्हतं. भेटीअगोदर क्लाईन्टबाबत कसलीच माहीती मिळत नसे. जो कुणी असेल तो प्रत्यक्ष भेटीदरम्यान समोर येईल. क्लाईन्ट सर्व्हिससाठी बक्कळ पैसे मोजायचे, यामागे विशेष कारण होतं. शेवटी तो क्लाइन्टच्या गोपनीयतेचा प्रश्न होता. एकदा भेटलेल्या क्लाईन्टला दुसऱ्यांदा भेटायचं की नाही, हा अधिकार मात्र सर्व्हिस देणाऱ्याचा होता. याच अधिकाराचा वापर करत तर जयेशने कंपनीकडे निवेदन देऊन, रुपालीचा पत्ता कायमचा कट केला होता.

पण आज रात्रीसाठी मिळू पाहणारे तीस हजार म्हणजे थोडी मोठी गोष्ट होती. नक्कीच पैसे मोजणारी स्त्री तितकीच तगडी आणि तर्हेवाईक असणार होती. सोबतीच्या नावाखाली काय काय करावे लागेल, याची बिलकुल शाश्वती नव्हती, म्हणूनच की काय मॅसेज पाहून जयेश काहीश्या विचारांत पडला होता. एक मात्र निश्चित होतं, की या एकदम येणाऱ्या तीस हजारांमूळे त्याच्या पुढ्यातला पैश्यांचा प्रश्न लवकरात लवकर सोडवला जाणार होता आणि केवळ तोच एक विचार मनात ठेवून जयेशने कंपनीच्या मॅसेजवर होकार कळविला होता.

बऱ्याच विचारांती मॅसेजवर त्याने होकार तर कळविला, परंतु समोर काय वाढून ठेवलंय याची त्याला जराही भनक नव्हती. थोडीफार जरी कल्पना असती, तरी जयेश त्या प्रकरणात गुंतलाच नसता. पण नियतीला हे घडवून आणायचं होतं आणि तिच्यापुढे मनुष्य निव्वळ हतबल असतो.. बऱ्याचदा माणूस अगदी ठरवून कृती करण्याचा प्रयत्न करतो, परंतु नियतीच्या चक्रव्यूहात फसल्यावर त्याला आपल्या निर्णयांत फेरफार करावेच लागतात. कारण काहीही असो, हे प्रकरण जयेशला कसल्याश्या विचित्र परिस्थितीत ढकलू पाहत होतं.. कदाचित आणखी मोठं संकट घेऊन येणार होतं.. काय होणार होतं, दैवालाच ठाऊक...

क्रमशः