पडका वाडा : थरकाप उडवणारी भयकथा

  तो वाडा तसा कुप्रसिद्धच होता. कोण जाणे, कुठल्या काळातला वा कोणत्या कुळाचा होता. परंतु त्या वाड्याची ख्याती मात्र सर्वदूर पसरली होती. बाहेरून पाहताना ठिकठिकाणी ढासळलेल्या भिंतींचे अवशेष, तुटक्या फरश्या, गंजलेले लोखंड, धूळ आणि मातीचे ढीग त्याच्या आवारात दिसत.  ही काळाची महिमा होती की त्याच्या काळ्या कृत्यांमुळे मिळालेला शाप माहीत नाही, परंतु अख्ख्या वाड्याचा मूळचा तांबूस रंग आता काळपट झाला होता. दोन चार तुटक्या खिडक्या, त्यांच्या तावदानांच्या फुटलेल्या काचा खाली पडल्या होत्या. मुख्य दरवाजा निखळून खाली पडल्याने प्रवेशाची बाजू मोकळी होती. पायऱ्यांपाशी निपचित आडव्या पडलेल्या लाकडी दरवाजाला वाळवी लागली होती.

 हे फक्त बाहेरून केलेले वर्णन आहे बरं का.. ते ही दिवसाउजेडी लांबून पाहिल्यावर. नाहीतर त्या दुमजली उंचीच्या वाड्यारूपी राक्षसाच्या आक्राळविक्राळ जबड्याजवळ जाण्याचे धाडस कुणी मूर्खच करेल. तसे नव्या माणसाला फसवून, भुलवून तिथं बोलावून आणण्यात अवघड काहीच नव्हते. वाडा कितीही भयानक दिसत असला तरी त्याच्या कुंपणाचे द्वार थेट मुख्य रस्त्याला येऊन थडकत होते.

 वाड्यापासून मागेपुढे दुरदूरपर्येंत कोणतेच हॉटेल नव्हते. इतकच काय सर्वात जवळचे गाव देखील पुढे दोन मैलावर होते. कोणी, कधी आणि कश्यासाठी हा वाडा बांधला होता त्याचे त्यालाच माहीत. कधीकधी वाटेत विश्रांतीसाठी वा मदतीसाठी थांबणारे प्रवासी वाड्यात प्रवेश करत आणि तोच त्यांच्या आयुष्यातला शेवटचा क्षण ठरत असे. घरी जाताना जवळच्या गावातल्या कित्येकांनी रात्रीच्या अंधारात त्या वाड्यातून निघणाऱ्या किंकाळ्या ऐकल्या होत्या. गावात अश्या वार्ता पसरायला वेळ लागत नाही. म्हणूनच कामाधंद्यानिमित्त बाहेर जाणारी गावातली माणसे त्या रस्त्यावरून खबरदारी घेऊनच घरी परतत असत.

 पण बाहेरील प्रवाश्यांना या सगळ्या प्रकारची माहीती कुठून भेटणार.

 कुंदन एक हौशी फोटोग्राफर होता. निसर्ग, दुर्मिळ वास्तू यांचे फोटो काढण्यासाठी त्याने भटकंतीचा छंददेखील बाळगला होता. नजरेसमोर येणाऱ्या देखाव्यांमधील विविध रंगांचे, छटांचे त्याला उत्तम ज्ञान होते. आपली कला जपण्यासाठी कुंदन एकटाच गाडी घेऊन बाहेर पडायचा आणि एखादे ठिकाण आवडल्यास तिथे तासंतास फोटो काढत घालवायचा.

 मुख्य रस्त्यावरून एका अनोळखी प्रवासाच्या दिशेने निघालेली गाडी जेव्हा त्या वास्तूजवळून जाऊ लागली तेव्हा काचेतून बाहेर पाहणाऱ्या कुंदनवर त्याची भुरळ आपसूकच पडली. कुंदनने  वेग कमी करत गाडी बाजूला घेतली आणि विस्मयपूर्ण नजरेने तो त्या वाड्याकडे एकटक पाहू लागला. वरून पाहायला गेलं तर तो भग्नावस्थेतला एक पडका वाडा..

 पण म्हणतात ना.. पाहणाऱ्याच्या नजरेप्रमाणे देखाव्यात बदल दिसून येतात. कुंदनलाही तो वाडा आणि तिथला परिसर पहिल्याच नजरेत भावला होता. एखाद्या ओसाड, उजाड जागेतही सौदंर्य दिसू शकतं.. याची प्रचिती कुंदनसारखा कलाकार पहिल्यांदाच घेत होता. आपला कॅमेरा आणि इतर साहित्य घेऊन कुंदन गाडीतून बाहेर पडला.

  वेळ रात्रीची होती. काही वेळापूर्वीच कुंदनने पाहीलं होतं, त्या परिसरात आसपास थांबण्यासाठी एकही जागा नव्हती. आतमध्ये जाऊन रात्र काढण्यापूरती थोडी जागा मिळावी.. म्हणजे या वास्तूचे फोटो काढता काढता उशीर जरी झाला तरी तिथं काहीकाळ झोपता येईल. या विचाराने कुंदनने आपली पावलं वाड्याच्या प्रवेशद्वारातून आत टाकली.

 कुंदनने आपले पहिले पाऊल वाड्याच्या आवारात ठेवलेच होते, की बाजूच्या झाडाची पाने एका विचित्र लयीत सळसळली. कुंदनने आपली नजर तिकडे वळवली. झाडाला न्याहाळत खाली येणाऱ्या त्याच्या नजरेला एक पुसटसा फलक दिसला. कुंदनने पुढे जाऊन त्यावरची धूळ झटकली आणि टॉर्चच्या प्रकाशात तो फलकावरचा मजकूर वाचू लागला.

 ती चेतावणी होती..

 'सावधान.. ही वास्तू धोकादायक आहे. रात्री अपरात्री कुणीही इथे प्रवेश करू नये.'

 कुंदनने मजकूर वाचला आणि आपले खांदे उडवत त्याने तिकडे दुर्लक्ष केले. कुंदन जाणून होता की, अश्याप्रकारच्या आडबाजूच्या जागेवर चेतावणी देणारे फलक लावले जातात. मालकाच्या नकळत कुणी बेकायदेशीर ताबा घेऊ नये, म्हणून अशी युक्ती योजन्यात येते. गावाकडच्या लोकांना भूतबित अशी काही भीती घातली की मग कुणी आपल्या जागेकडे फिरकत नाही.

 असो, आपल्याला काय एक रात्र काढून निघून जायचे आहे, कुंदन विचार करीत पुढे सरसावला. आवारात जमा झालेले रानटी गवत दाटीवाटीने वाढले होते. टॉर्चच्या प्रकाशात कुंदन त्या गवताला चिरडत निघाला होता. कुठेकुठे गंजलेले लोखंडी अवशेष, फरश्या, विटांचे तुकडे त्याच्या पायाखाली येत होते. पण त्या सर्वांची तमा न बाळगता कुंदन गळ्यात अडकवलेल्या कॅमेऱ्याची कॅप काढत होता. निखळून खाली लोळणाऱ्या दवाज्यावर अलगद पाय ठेवून कुंदनने त्या पडक्या वाड्यात प्रवेश केला.

  आत मिट्ट अंधार जणू त्याचीच वाट पाहत होता. आतली हवा काहीशी कोंदट आणि दुर्गंधीयुक्त होती. कुंदन टॉर्चच्या प्रकाशात आतला मुख्य भाग निरखून पाहू लागला. चित्रविचित्र रेघोट्यांनी चितारलेल्या भिंती, त्यावर कोळ्यांनी विणलेली गुंतागुंतीची जाळी, पायाखालची ओबडधोबड जमीन, आतल्या बाजूची मोडकी खिडकी यांवरून नजर फिरवत कुंदन त्या जागेचा अंदाज घेत होता. काही अँगल्स सेट केले की एका भग्नावस्थेतल्या वास्तूचे वेगवेगळ्या बाजूने फोटो काढता आले असते.

  "कूल.. या प्रोजेक्टला पडका वाडा असं नाव देता येईल.. एखाद्या हॉरर थीमसाठी एकदम परफेक्ट लोकेशन आहे. सगळं कसं एकदम रिअल.." कुंदन स्वतःशीच पुटपुटत फोटो काढत होता. मुख्य हॉल फिरता फिरता कुंदनची नजर डाव्या बाजूच्या पायऱ्यांवर पडली. पायऱ्या वरच्या मजल्याकडे जात होत्या. कुंदन कुतूहलाने तिकडे जाऊ लागला.

 

 दीर्घ श्वास घेत कुंदन एक एक पायरी चढू लागला. काळोखी रात्र, त्या वाड्यातला जीवघेणा सन्नाटा, आसपासचं कुबट वातावरण आणि दाट अंधार यापैकी कशाचाही कुंदनवर परिणाम होत नव्हता. मुळात कुंदन हुशार आणि धाडसी असल्याने प्रत्यक्ष कारण असल्याशिवाय घाबरणं त्याच्या स्वभावात नव्हतं. पण त्या पडक्या वाड्यात घटना ज्या प्रकारे घडणार होत्या, ते पाहता लवकरच त्याला या स्वभावात बदल करावा लागणार होता. 

 वरच्या मजल्यावर येण्यासाठी जेव्हा कुंदनने शेवटच्या पायरीवर पाय ठेवला, तेव्हा जवळूनच काहीतरी फिसफिसत लांब एका खोलीत पळाल्याचं त्याला जाणवलं. कुंदनला नजरेच्या कडांतून ते काळपट काहीतरी दिसलं आणि या वाड्यात आपण एकटेच नाही आहोत याची जाणीव प्रथमच त्याला झाली. तरीही कुंदन वर गेलाच.

 वरच्या मजल्यावर पोहोचताच सर्वप्रथम त्याची नजर समोरच्या मोठ्या खिडकीवर गेली. टॉर्चच्या प्रकाशात त्याने पाहीले, की वरच्या मजल्याची अवस्था काहीशी ठिकठाक होती. वापरासाठीच्या तीन वेगवेगळ्या खोल्या, प्रशस्त हॉल, जमिनीवर लोंबकळणाऱ्या विजेच्या उघड्या तारा, भिंतीवर टांगलेल्या काही अनावश्यक वस्तू इत्यादी इत्यादी.. 

 कुंदनने लगबगीने भरपूर फोटो काढले. समोर दिसणाऱ्या प्रत्येक गोष्टीला तो कॅमेरात कैद करू पाहत होता. कुंदनने एक एक करत तिथल्या दोन खोल्यादेखील पाहून घेतल्या आणि शेवटी तो त्या खोलीकडे वळला. कुंदनला ठाऊक होते.. मघाशी तो वर येताना त्याच्या चाहूलीने अंधारात काहीतरी पळत याच खोलीत गेले होते. 

 "ह्म्म्म.. इकडेच पळत आलं होतं ना ते.. कोण आहे आत.. मला माहीत आहे.. एखादी छोटीशी मनीमाऊच असणार..." असं म्हणत कुंदनने तिसऱ्या खोलीचा दरवाजा उघडला आणि टॉर्चचा प्रकाश प्रत्येक कोपऱ्यात टाकला.

 "व्यावं..."

 त्या भयाण शांततेत बंद खोलीतला तो आवाज चांगलाच घुमला. इतका वेळ फक्त स्वतःशीच बडबड करणाऱ्या कुंदनसाठी तो क्षण काहीसा अचंबित करणारा होता. वाड्यात प्रवेश केल्यापासून एकप्रकारची भेसूर शांतता त्याने अनुभवली होती आणि आता एकाएकी घुमलेला तो आवाज अंगावर शहारे देऊन गेला. पण क्षणभरच.. नाहीतरी कुंदनचा अंदाज योग्यच होता..

 खोलीतल्या एका कोपऱ्यात ते काळं मांजर आपल्या अंगाचं मोटकुळं करून बसलं होतं. त्याच्या हिरव्या डोळ्यांतली भेदक नजर कुंदनवरच रोखली होती.

 "हे.. घाबरलो की मी.." कुंदन स्मित करत त्या मांजरीजवळ जाऊ लागला. आपल्या कॅमेरात मांजरीचे फोटो टिपण्यास तो विसरला नव्हता. जसजसा कुंदन तिच्या जवळ जाऊ लागला तसतसे ती मांजर आपले शेपूट फुगवू लागली. तिच्या घश्यातली गुरगूर कुंदनला स्पष्ट ऐकू येत होती.

 "हो हो.. शांत हो.. नाही येत मी तिथे.. झोप तू.. अख्ख्या वाड्यात हीच खोली जरा ठिक वाटतेय.. मी पण थोडावेळ आराम करतो.." कुंदन मनगटावरच्या घड्याcळात पाहत स्वतःशीच पुटपुटला. तसंही आल्यापासून त्याने पुष्कळ फोटो काढले होते आणि जवळपास वाड्यातली प्रत्येक महत्त्वाची गोष्ट त्याने कॅमेरात टिपली होती.

 आपली बॅग उघडून त्यातून वर्तमानपत्र काढत कुंदनने एका बाजूच्या जमिनीवरची माती बाजूला झटकली आणि तेच वर्तमानपत्र खाली अंथरून बॅग उशाला घेत कुंदन आडवा झाला. डोळे अगोदरपासूनच पेंगू लागले होते. मोडक्या खिडकीतून बाहेर काळ्या आकाशाकडे पाहत पाहत जमिनीवर पडलेला कुंदन निद्रेच्या आहारी गेला.

 किती वेळ गेला कुणास ठाऊक.. कुंदन गाढ झोपेत होता. स्वप्नात कुणीतरी प्रेमाने आपल्या पायावर बोटं फिरवीत असल्याचा भास त्याला होत होता. पण खोलीत एकाएकी दाटून आलेल्या गारव्यामुळे कुंदनची झोप उडाली. त्याने अलगद उठून पाहीले तर थंडीमुळे त्याचे हातपाय थरथरत होते. कुंदनला आश्चर्य वाटले. त्याने अंधारातच बॅगेतले आणखी कपडे आपल्या भोवती गुंडाळून घेतले.

 डोळ्यांवरची पेंग हटल्यामुळे त्याने बाजूला ठेवलेला आपला कॅमेरा हातात घेतला. एका कुशीवरच टॉर्च सुरु करून कॅमेरातले फोटो तो पाहू लागला. मघाशी वाड्यात शिरतानाचे काढलेले फोटो प्रथम दिसले. आपल्या फोटोग्राफीचं मनातल्या मनात कौतुक करत कुंदन पुढे एक एक फोटो पाहत होता आणि एक एक फोटो पुढे सरकत असताना त्याच्या डोळ्यांतले अभिमानाचे भाव प्रथम चिंतेत आणि मग भयात रूपांतरित होत होते.

 वाड्यात प्रवेश करेपर्येंत सर्वकाही ठिक होते. पण वाड्यातल्या फोटोंमध्ये गडबड होती. चित्रविचित्र आकृत्या दर्शवणाऱ्या भिंतीवर लाल रक्तांचे शिडकाव दिसू लागले होते. कोपऱ्यात, पायाखाली, खिडकीजवळ मेलेल्या माणसांचे रक्ताच्या थारोळ्यात पडलेले मृतदेह होते. कोळ्यांच्या गुंतागुंतीच्या जाळ्यात काही निष्क्रिय मानवी शव लटकत होते. ते सर्व पाहून कुंदनच्या अंगावर सर्रकन काटा आला. फोटो काढताना तर असे काहीच दिसले नव्हते, मग आता यात कुठून भर पडली.

 कुंदनला काहीच सुचत नव्हते. तो पुढचा प्रत्येक फोटो बारकाईने पाहू लागला. जिन्यावर निपचित पडलेला तो मुलगा, वरच्या मजल्यावरच्या दोन खोल्यांमधील स्त्री-पुरुषांची मुंडकी कुंदनच्या मनात भयाने धडकी भरवण्यास हे पुरेसे होते... आणि आणि.. शेवटचे काही फोटो..

 त्या काळ्या मांजरीचे..

 अरे.. देवा.. हे काय...

 कुंदन डोळे फाडून ते फोटो पाहत होता. फोटोमध्ये काळी मांजर असावयास हवी होती.. पण ते सर्व त्याच्या कल्पनेपलीकडचे होते. फोटोतली काळी मांजर आता तिथे नव्हती.. तिथे होती.. हिरव्या डोळ्यांची.. त्याच्याकडे रागीट नजरेने पाहणारी म्हातारी.. चेहऱ्यावर असंख्य सुरकुत्या आणि पुढे आलेल्या पांढऱ्या केसांचं जाळं.. त्यातून डोकावणारी खुनशी नजर आणि विकट हास्य...

  "हे सर्व खरं आहे... बाप रे.. नशीब माझं की तिच्याजवळ गेला नाही ते.." कुंदन स्वतःशीच पुटपुटत उठण्याचा प्रयत्न करू लागला. तितक्यात त्याला जाणवले, मघाशी स्वप्नात कुणीतरी प्रेमाने पायांवरून बोटं फिरवीत होते. ती अनुभूती तो अजूनही घेत होता.. त्याला अजूनही तो स्पर्श जाणवत होता. याचा अर्थ ते स्वप्न नव्हते.. तो स्पर्श आता जागेपणीही कळत होता. अगदी हवाहवासा वाटत होता. कुंदनने आपल्या पायाकडे टॉर्च फिरवीत नजर टाकली... आणि त्याचं काळीज फक्त बाहेर यायचं थांबलं होतं.

 त्याच्या पायावर जखम करीत अगदी हळुवारपणे ती काळी मांजर आपल्या काटेरी जिभेने रक्त चाटत होती. तिचे रक्ताने माखलेले तोंड, मिटक्या मारण्याचा अंदाज पाहून कुंदनला किळस वाटली. आपल्या मनातल्या शंकेला दूर करण्यासाठी त्याने कॅमेरा अलगद त्या दिशेने नेला. लेन्समधून त्याला दिसले की..

 समोर मांजरीच्या जागी ती म्हातारी ओणवी बसून कुंदनकडे पाहत हसत होती.

 आपल्याला कोणत्याही परिस्थितीत इथून निसटावे लागणार, अशी तीव्र भावना कुंदनच्या मनात आली. नकळत त्याचे लक्ष अर्धवट उघड्या दरवाज्याकडे गेले परंतु मनात तशी कल्पना येताच दरवाजा धाडकन आपटून बंद झाला. कुंदनच्या काळजाचा ठोकाच चुकला. कुंदनने म्हातारीच्या दिशेने पाहीले, पण तिथे काळी मांजर पायाची जखम अधिक खरवडून खोल करीत होती. तिच्याकडे कॅमेरामधून पाहण्याची हिंमत काही कुंदन करू शकला नाही.

बाहेर जाण्याचा मार्ग बंद झाला होता, पण तो शेवटचा नव्हता. सावधपणे कुंदनने खोलीत नजर फिरवली. त्या घडीला मनात कोणताही विचार आणायचा नव्हता. आता फक्त एकच कृती आणि सरळ बाहेर.. त्यात चूक झाली की जीवानीशी जाऊ, याची खात्री कुंदनला पटली होती.

 जखमेमुळे पायात वेदनेने शिरकाव केला होता. पण त्या क्षणासाठी सगळं काही विसरणं आवश्यक होतं. कुंदन मुळात धाडसी आणि हुशार होता. त्या गंभीर प्रसंगातदेखील त्याला आपले हेच गुण दाखवायचे होते. काळी मांजर रक्त पिण्यात मश्गूल होती. कुंदनने वेळ साधली आणि टॉर्च बंद करत जोराने लाथ झाडली.

 "व्ययावं.."

 त्या अनपेक्षित हल्ल्याने मांजर भिंतीकडे जाऊन पडली आणि ती पुन्हा उठेपर्येंत कुंदनने खिडकीच्या दिशेने झेप घेतली.

 "येयंयंयंयंयंईईई... आह्हह्ह...."

 कुंदन खालच्या मजल्याच्या समोरील जमिनीवर पडला होता. सुदैवाने तिथे मातीचा ढिगारा असल्याने थोड्याफार दुखापतीवर भागलं होतं. दहा पावलांवर वाड्याचं कुंपण होतं. तिथपर्येंत तरी गेलंच पाहीजे होतं. अंगात प्रचंड थकवा जाणवत होता, शरीर छोटयाछोट्या जखमांनी भरलं होतं. कसंबसं अंगात त्राण आणून कुंदन उठण्याचा प्रयत्न करतच होता. त्याचवेळी जवळच्या झाडाची पानं विचित्र लयीत सळसळू लागली. कुंदनने चेहरा वर करून समोर पाहीलं आणि यावेळी त्यानं अंग टाकून दिलं...

 "हीहीहाहाहाहा... आता कुठं जाशील... इथं येणारा कुणी वाचत न्हाय... हीहीहाहाहा..."

समोर तिच म्हातारी उभी होती.

 कुंदनच्या डोक्यात हजारो मुंग्या वळवळू लागल्या होत्या. श्वास तेजीने घेतला-सोडला जाऊ लागला. छातीवर दडपण आलं होतं. कुंदनने तश्या अवस्थेतही त्या म्हातारीकडे पाहीलं. रानटी गवतातून तिची आकृती पुढे येताना दिसत होती.  प्रतिकार करण्यासाठी कुंदनमध्ये अजिबात शक्ती शिल्लक नव्हती. आता मरण निश्चितपणे येणार, असं वाटत होतं.

 तितक्यात कुंदनच्या डोक्यात ती कल्पना आली. आज काही केले तरी त्याला हार मानायची नव्हती. आपल्या पॅन्टच्या उजव्या खिशात हात सरकवून कुंदनने लाईटर बाहेर काढले आणि अंगठा ओढला. समोरून येणाऱ्या म्हातारीला काही कळण्यापूर्वीच लाईटर सुकलेल्या गवतावर पडले आणि क्षणात आग पकडली. आगीच्या ज्वाला गवताच्या सोबतीने वेगाने पसरल्या गेल्या.

 कुंदन मातीच्या ढीगाऱ्यावर असल्याने सुरक्षित होता. समोर आगीच्या ज्वालांमध्ये म्हातारी जोरजोराने चित्कारू लागली. कुंदनने उरलेसुरले बळ एकवटून एका बाजूने निघत वाड्याचे कुंपण गाठले. बघता बघता आग वाड्याभोवती चांगलीच पसरली आणि त्या धगधगत्या वाड्याला भस्म होताना पाहत कुंदन शांतपणे उभा होता. 

समाप्त

निलेश देसाई