गँबलर : भाग १०

आयुष्याबद्दल आपण विचार करतो, तसं बऱ्याचदा होत नाही ना..? म्हणजे अगदी ठरवून कोणी चांगला वा वाईट मार्ग निवडण्याचा प्रयत्न जरी केला, तरी शेवटी आयुष्य माणसाला जिथे घेऊन जायचं आहे, तिथेच घेऊन जातं. क्वचित अपवाद असतात, परंतु बहुसंख्य माणसांचा एकतर मार्ग तरी बदलला जातो वा आहे त्या मार्गातच असंख्य फाटे फुटत राहतात.

जयेशच्या आयुष्यातही अगदी तसेच फाटे फुटणार होते, फक्त ते चांगल्यासाठी की वाईटासाठी याबद्दल तेव्हाच कुणी अंदाज लावू शकत नव्हते. जीवनातल्या एका भयंकर सत्यापासून तो अजून अनभिज्ञ होता आणि खरं सांगायचं, तर ती काळाची गरज होती. त्यातच त्याच्या अमूल्य जीवनाची सुरक्षितता होती.

बँकेतून निघालेला जयेश तेव्हा सुलेमान भाईच्या गॅरेजची वाट पकडणारच होता की, तितक्यात नाक्यावरच्या टपरीजवळ त्याला असिफने रोखलं. तो जणू चातकासारखी जयेशची वाट पाहत, केव्हाचा तिथं बसला होता. असिफ.. सुलेमान भाईचा आणखी एक पंटर.. जो जयेशसोबतच गॅरेजमध्ये कामाला होता.

"जयेश भाई..." असिफने हाक दिली तसं जयेशने त्याच्याकडे पाहीलं.

जयेशला इशाऱ्यानेच खूणवत असिफ पानटपरीच्या मागे गेला. काहीसं नवल वाटून जयेशसुद्धा त्याच्या मागोमाग तिथं पोहचला. असिफच्या पडलेल्या चेहऱ्यावरची चिंता साफ दर्शवित होती की, मामला काहीसा गंभीर होता.

जयेशनेही मग उत्सुकतेने त्याला विचारलं,

"क्या हुआ असिफ.. कोई परेशानी हैं क्या.."

"क्या बताऊ जयेश भाई, तीन दिन सें मेरी ड्युटी इसी टपरी पर लगी हैं.. आज आयेगा , कल आयेगा .. जब भी आयेगा, तब तुझे यही पर रोकना हैं.. क्या बताऊ क्या हाल हैं.. एक तो तुम्हारे पास मोबाईल भी नहीं के खबर दू.. हर घडी आँखे फाड फाड के रस्ते पर नजरे जमाये बैठा था.." असिफने तोंड उघडलं, तसं जयेश संभ्रमात पडू लागला.

आपल्या कपाळावरचा घाम पुसत असिफने त्याला तिथूनच सुलेमान भाईच्या घरी जाण्यास सांगितले. सुलेमान भाई त्याला तिथंच भेटणार होता.

"अरे.. पर हुआ क्या.. सुलेमान भाई के घर क्यूँ..? मैं गॅरेज नहीं जा सकता..? गॅरेज में नहीं आये क्या वो..? यही से वापस जाऊ मतलब..? आखिर बात क्या हैं.." जयेशने प्रश्नांचा भडीमार केला.

"जयेश भाई.. सुलेमान भाईने मुझे कुछ भी बोलने से मना किया हैं.. तुम उनसे घर चलकर मिलो.. मामला बहुत पैचिदा हैं.. गॅरेजपर किसी भी हाल में नहीं जा सकते.." असिफच्या शब्दांत तळमळ स्पष्ट जाणवत होती.

जयेशला कारण समजत नव्हते, परंतु असिफचं बोलणं ऐकूण तो आश्यर्यदेखील व्यक्त करत होता. असं अचानक काय घडलं असेल, की सुलेमान भाई थेट घरी बोलावत असावेत. एवढं नक्की की काहीतरी मोठी गडबड होती. त्याशिवाय सुलेमान भाई असिफला असं रोज माझी वाट पाहत बसवणार नाही. म्हणजे मी गॅरेजपर्येंत पोहचूच नये, हा मुख्य हेतू असावा. पण का..? गॅरेजपाशी असं काय आहे..?

आपल्या विचारांत हरवलेला जयेश असिफसोबत मागच्या बाजूने सुलेमान भाईच्या घरी केव्हा येऊन पोहचला, त्याचे त्यालाच कळाले नाही. दारात वाट पाहत उभ्या असलेल्या सुलेमान भाईने पुढे येत जयेशचा हात पकडून त्याला अक्षरशः घरात ओढले.

"सुलेमान भाई...?" जयेश हडबडला.

"मेरे भाई..." जयेशला कवटाळत सुलमान भाई काहीकाळ भावुक झाला.

त्याच्या त्या कृतिमागचा अर्थ जयेशला कळाला होता. नकळत जयेशचे डोळे पाणावले.

"तेरे अम्मी-अब्बू के बारे में सुना.. बहुत दुःख हुआ.." जयेशला एका खुर्चीवर बसवत सुलेमान भाई म्हणाला.

जयेश काहीच प्रतिक्रिया देऊ शकला नाही. काहीवेळासाठी तिथं औपचारिक शांतता पसरली. डोक्यावर गरगर फिरणारा पंखाच आवाज करत होता. हॉलच्या पडद्यामागुन शबीना भाभी शांतपणे जयेशकडे पाहत होती. पडद्याआडूनही तिच्या चेहऱ्यावरचे उदास भाव स्पष्ट टिपता आले असते.

"आगे क्या सोचा हैं..." सुलेमान भाईने जयेशचं मत जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला.

जयेशने एक उसासा टाकला आणि बोलू लागला,

"उस घर को पीछे छोड कर निकला हुं मैं.. पता नहीं आगे कहा जाऊंगा.. क्या करूंगा.. पर दुबारा लौटने का मन नहीं हैं.. चंद पैसों की बात थी.. अब घीन आ रही हैं पैसों के नाम सें भी.. पर फिर भी ढेर सारी दौलत कमाने का मन हैं.. इसलिये नहीं के जरूरत में काम आये, बल्की इसलिये के उसे उडा सकू.. साला इस पैसे को उसकी औकात दिखा सकू... हा तब तक कुछ दिनों के लिये गॅरेंज में रहने का सोचा था.. पर आप ने वहा जाने सें मना कर दिया.." जयेश मान वर न करताच म्हणाला.

त्याच्या आवाजात दुःख तर होतंच, परंतु त्याने उच्चारलेल्या त्या शब्दांत मग्रूरी साफ झळकत होती. जणू आता हे संपूर्ण जग त्याचं दुश्मन बनलं होतं आणि त्याला सगळ्यांनाच धडा शिकवायचा होता. सुलेमान भाईला त्या परिवर्तनाचा अंदाज आलाच होता. परंतु जयेशचं वय पाहुन त्यानं फारसं मनावर घेतलं नाही.

"घर छोड दिया, ये तो तुने बहुत अच्छा किया.. और जैसा तुने सोचा हैं बिलकुल वैसा का वैसा इंतेजाम मैंने किया हैं.." सुलेमान भाई जयेशला आश्वस्त करत म्हणाला.

"मतलब..." जयेशच्या कपाळावर सूक्ष्म आठी उमटली.

"मतलब के तुझे अभी के अभी निकलना होगा... ज्यादा दूर नहीं.. बम्बईसे नजदिक हीं रहेगा.. पर जब तक मैं ना बुलाऊ.. तू दुबारा यहा कदम भी नहीं रखेगा.. रोडपर गाडी खडी हैं, जो तुझे सहिसलामत मंजिल तक पहुंचा देगी.. याद रख.. अगर मुझे बडा भाई मानता हैं.. तो तू मेरी कही हर एक बात याद रखेगा और टालेगा नहीं.. इन्शाअल्लाह तू खूब तरक्की करेगा.." सुलेमान भाईने तर अगोदरपासूनच सारी योजना आखली होती.

'नाही' म्हणण्याचा प्रश्नच नव्हता. जयेशला हेच तर हवं होतं. सुलेमान भाईने सांगितल्याप्रमाणे तिथे त्याचे काही परिचित मित्र होते, ज्यांच्यासोबत राहायचं होतं. नव्या जागी जम बसण्यासाठी कामाची व्यवस्थासुद्धा केली होती. राहिली अट माघारी फिरण्याविषयी, तर जयेशला त्याची अजिबात शक्यता वाटत नव्हती. नाहीतरी मुंबईमध्ये आता काय शिल्लक राहीलं होतं..? तिथं नव्या लोकांसोबत नवं काहीतरी शिकायला मिळालं असतं. पैसा कमावण्याचे नवे मार्ग शोधता येणार होते. मुख्य म्हणजे सुलेमान भाईने शब्द दिला होता, की या माणसांमध्ये राहून त्याचा आत्मविश्वास वाढणारच होता.

"ये फोन रख तेरे पास.. नया सिम हैं.. मुझे जरूरत पडेगी, तो मैं खुद फोन करूंगा.. और देख जयेश.. रहना तो तुझे वही पर हैं.. पर उनके जैसा बनने के लिये कोई जबरदस्ती नहीं.. वो तो तुही रोते रहता था.. इसलिये मैंने बात छेडी.. बाकी सब तेरे उपर हैं.. काम कर, पैसा कमा, पेट भर के खा, चाहे कहीं पर भी उडा.. तुझे पूछनेवाला कोई नहीं होगा.. बस मेरी इजाजत के बिना यहा मत आना.. और इसपर मुझे कोई सवाल नहीं चाहिये.. समझा.." सुलेमान भाईने शेवटची सुचना केली आणि जयेशला घेऊन तो मुख्य रस्त्यावर आला.

येताना गल्लीतली ओळखीची माणसे सुलेमान भाई सोबत चालणाऱ्या त्या मियाँ भाई कडे टक लावून पाहून होती. याआधी तरी त्याला कोणी तिथे पाहीले नव्हते. सफेद कुर्ता, डोक्यावर तकियाह (गोल टोपी) आणि पायात पांढरा पायजमा घातलेल्या जयेशला कुणी ओळखण्याचा प्रश्नच नव्हता.

'अरे हा सुलेमान.. भाईजान, भाईजान बोलून धर्म भ्रष्ट करायला निघालाय का..' असं जयेशच्या मनात चुकूनही येऊ शकत नव्हतं. कारण त्यांचं नातं धर्मापलीकडचं होतं. जयेशवर त्याने ढीगभराने उपकार केले होते. खरंतर सुलेमान भाईसारखा ईमानी माणूस जयेशच्या आयुष्यात दुसरा आलाच नाही.

सुलेमान भाईच्या घरी आल्यापासून जयेशच्या मनात एक शंका राहून राहून डोकं वर काढत होती. निरोपाची वेळ झाली तसं जयेशने मग विचारले,

"सुलेमान भाई, आपको कहा सें खबर मिली मेरे माँ-बाबा के बारे में.." जयेशने खडा टाकून पाहीला. खरंतर सुलेमान भाई आपल्यापासून काहीतरी लपवत असल्याचं जयेशला वाटत होतं. परंतु तो असं का करेल, हा देखील एक प्रश्नच होता आणि तसं स्पष्ट विचारतादेखील येत नव्हतं.

जयेशच्या प्रश्नाबरोबर सुलेमान भाई काहीसा चपापला. जयेशचा चाणाक्षपणा त्याच्या ध्यानी आला. काहीसं अडखळतच त्याने उत्तर दिलं आणि वेळ मारून नेली.

"अरे.. अह.. वो मेरा पहचानवाला वही आसपास रहता हैं.. उसने देखा होगा तुझे गॅरेज पर कभी.. आज सुबह हीं मिला था, तो उसने बताया मुझे.."

"सच में.. और आपने इतनी जल्दी आगे की सारी तैय्यारी भी कर ली..?" जयेशने आणखी एक गुगली टाकली. परंतु यावेळी सुलेमान भाई तयार होता.

"ह्म्म्म तैय्यारी क्या उसमें.. तुझे कहा पाकिस्तान भेजना हैं.. यही पास में ही तो जाना हैं..." सुलेमान भाई घाईतच म्हणाला आणि गाडीजवळ जाऊन ड्रायवरला सुचना करू लागला. खरंतर ही कृती करून त्याने जयेशचे पुढील बाउन्सर्स देखील टाळले होते.

असं बिलकुल नव्हतं की, जयेशच्या प्रश्नांना तो घाबरत होता. परंतु सध्या जयेशला शहरातून बाहेर घालवणं, त्याला अत्यावश्यक वाटत होतं. बाकी जरूरी बाबी नंतर फोन करून सांगता आल्याच असत्या. नाहीतर जयेशचं मन बदललं की सगळंच अवघड होऊन जाणार होतं. त्यामुळेच सुलेमान भाई टाळाटाळ करू पाहत होता.

जयेश गाडीत बसला, आतमध्ये ड्रायव्हर अगोदरपासूनच होता. हा ड्रायव्हर देखील सुलेमान भाईचा विश्वासूच. त्याला गंतव्य ठिकाण ठाऊक होतं, त्यानं इशारा मिळताच गाडी सुरु केली आणि बघता बघता ती गाडी जयेशसोबत दृष्टीआड झाली.

"या खुदा... सलामत रखना मेरे भाई को.." पाणावलेल्या डोळ्यांचा सुलेमान भाई ओठांत पुटपुटला.

क्रमशः